Pelet Nedir ?

Pelet, her türlü endüstriyel ve tarımsal atıkların kurutulup, öğütüldükten sonra yüksek basınç altında sıkıştırılması ile oluşan forma verilen isimdir.Hammaddesi; genel olarak ağaç, odun, talaş, yonga, kabuk, dal ve benzeri orman atıkları, tahta parçası, talaş, takoz gibi malzemeler kullanılır.

Biyokütle, dünyada dördüncü en büyük enerji kaynağını oluşturması yönüyle önemli bir enerji kaynağı konumundadır. Birçok gelişmiş ülke biyoenerjiyi geleceğin temel enerji kaynağı olarak görmektedir.Biyokütle ısınma ve sanayi amaçlı yakma sistemlerinde kullanılabilir. Isınma amaçlı olarak yaygın olarak kullanılan kaynaklardan biridir.

PELET YAKITININ HAMMADDELERİ NELERDİR?

Pelet küçük silindirik bir forma sahip olan genellikle 6-8-10 mm çapında ve 10-40 mm arasında uzunluğu olan, sıkıştırılmış; talaş, odun yongaları, ağaç kabuğu, ağaç dalları, ekinlerin sapları, fındık, ağaç diplerindeki kozalak gibi doğal ürün ve atıklardan elde edilen bir yakıt çeşididir.

Hammadde ve üretim teknikleri açısından farklılık göstermekle beraber odun ve türevi maddelerin pelet haline dönüştürülmesinde bağlayıcı madde kullanımı söz konusu değildir. Diğer birtakım hammaddelerde ise belli oranlarda yardımcı bağlayıcılar (melas, nişasta, bitkisel parafin, tall yağı, lignin, su gibi) kullanılmaktadır.

Hammadde olarak ağaç (sert ve yumuşak ağaçlar), odun, yonga, talaş, kabuk, dal, yaprak ve benzeri orman artıkları, sap-saman (buğday, arpa, çavdar, yulaf gibi), sap (ayçiçeği, mısır, pamuk, kolza gibi), kabuk-kılıf (kahve, soya, pirinç, yer fıstığı, fındık, ceviz …), meyve çekirdekleri, kağıt-mukavva vb. artığı ve çöpü, endüstriyel atıklar (prina gibi), inşaat atıkları kullanılabilmekte bu ürünlerin haricinde enerji ormancılığı ve enerji tarımı (switchgrass-dallı darı, miscanthus-fil çimeni gibi) kapsamında yetiştirilen bir çok üründe kullanılmaktadır. Pelet bir tek üründen imal edilebileceği gibi birkaç ürünün (talaş, sap, saman, prina, kömür tozu gibi) karıştırılması ile de elde edilebilir.

Pelet sobası ısıtma kapasitesi

8,000 ile 90,000 Btu arasındadır. Evler, apartmanlar veya daireler için oldukça uygundur. Tesisatı, odun yakıtlı ısıtıcılardan daha ucuzdur. Pek çoğu, doğrudan hava alır, çok pahalı baca ve kanallara ihtiyaç duyulmaz.

Yakıt hazneleri 16 – 60 kilogram yakıt alabilir, bu da gün boyunca, hatta daha fazla süre için ihtiyacı karşılayacak kapasitedir.Çalışma süresi boyunca, gözetleme camı hariç, dış kasa sıcak değildir. Böyle olması temas halinde yanmalara, kazalara karşı emniyetlidir.

Fanların, kontrol ünitesi ve besleyicinin çalışması için elektriğe ihtiyaç vardır. Normal koşullar altında, yaklaşık 100 kilowat (kw) elektrik sarfiyatı vardır.

Yeni teknolojiler sayesinde yakma sistemlerinin verimi % 90’a ulaşmıştır. Ancak yoğuşma teknolojisi, pellet yakma sistemlerinde de uygulanmaya başlamıştır ve bu da verimin % 90’ların üzerine çıkmasını sağlamaktadır.

Pelet sobası ve Odun Sobasının Farkı

Pelet sobasını geleneksel olarak çoğumuzun bildiği odun sobasından ayıran çeşitli özellikler var. Bunların başında pelet yakıtının odundan farklı olarak daha verimli bir ürün olması geliyor. Odun sobası kullandığında bir akşamda bile birkaç defa yakıt yenilemen gerekirken sobaya koyduğunuz yakıt bir akşamdan daha uzun süre kullanılabilirdir.

Bunun yanı sıra tasarımı ve teknolojisi sayesinde pelet sobası yakmak odun sobası yakmaktan daha pratiktir. Bazı pelet sobalarını uzaktan kumanda ile kullanabilirsiniz. Uzun süreli kullanılabilir bir yakıt olan pelet, temizliği de kolaylaştırıyor. Sobaları haftada bir gibi bir sıklıkla temizlemen yeterli olurken odun sobalarını her gün ya da iki üç günde bir temizlemen şarttır.

Pelet yakıtının avantajları nelerdir?

Yakıtı rafine bir biyokütledir.
Nakliyesi ve depolanması çok kolaydır.
Yanma süresi ve sağladığı enerji olarak aynı miktarda ağaç odununa göre daha verimli bir yakıttır.
Diğer yakıtlara göre daha ucuzdur.
%100 yerli, öz kaynaklardan üretilmesi.
Çevre ve insan sağlığı açısından kabul edilebilir olması. Katı yakıtlı sistemler içinde en temiz yanan yakıttır.
Kullanımı sonrasında atık miktarının çok az olması.
Üretimi safhasında ormanları korumaktadır. Orman genel müdürlüğünün yıllık endüstriyel odun ve yakacak odun üretimi ortalama 22 milyon metreküptür. Bu üretim orman kurma, orman bakımı, orman gençleştirme, i̇yileştirme ve üretim faaliyetlerinden elde edilmektedir.
Kömür gibi zehirleme tehlikesi yoktur.
Yakma sistemlerinin işletilmesi ve bakımı diğer yakıtlı tesislere göre kolaydır.
Elektrikler kesildiğinde kazan dairesine müdahale gerektirmez.

Uzmanlar; dal, sap, saman, çalı çırpı, talaş vb. atıklardan elde edilen biyokütle pelet yakıtının ısıtma amaçlı kullanımı, petrol ve doğalgaz gibi fosil kökenli yakıtlara bir alternatif oluşturacağını düşünmektedir.

Pelet endüstrisinin dünyada ne kadar yaygın olduğunu açıklayan yazıya buradan ulaşabilirsiniz.